NASA’nın bütçesi tarihinin en büyük tehdidiyle karşı karşıya: Trump

HABER MERKEZİ

Oluşturulma Tarihi: Temmuz 21, 2025 12:35

ABD Başkanı Donald Trump’ın 2026 yılı için önerdiği bütçe kesintileri, NASA’yı son yılların en büyük kriziyle karşı karşıya bıraktı.

Önerilen plana göre NASA’nın bütçesi yüzde 24 azaltılacak. Bu kesinti, ajansın 1961’den bu yana en küçük bütçeyle çalışması anlamına geliyor ve 55 bilim görevinin iptal edilmesine yol açabilir.

“TARİHİ BİR TEHDİT”

The Planetary Society’nin uzay politikası sorumlusu Casey Dreier, durumu “Bu, NASA bilim faaliyetlerine yönelik tarihin en büyük tehdidi” sözleriyle değerlendirdi. Kesintiler, Pluto’ya en yakın görüntüleri gönderen New Horizons sondasının ve 2029’da Dünya’ya yakın geçiş yapacak Apophis asteroidini inceleyecek OSIRIS-APEX görevlerinin iptal edilmesi riskini taşıyor. Bütçe kesintisi NASA’nın bilim bütçesini neredeyse yarıya düşürecek. Dreier konuyla ilgili olarak “Benzersiz ve tekrar edilemez bilim projeleri bir yılda durdurulacak. Bu para başka projelere aktarılmıyor, tamamen kayboluyor” dedi.

NASA yalnızca uzay araştırmalarıyla değil, ekonomiye sağladığı katkıyla da dikkat çekiyor. 2023’te NASA’nın 17 bin 823 çalışanına ek olarak özel sektör destekli projelerle 50 eyalette toplam 304 bin kişiye istihdam sağlandı. California Teknoloji Enstitüsü’nden Prof. Bethany Ehlmann, “NASA, ülkede binlerce özel sektör işini tetikliyor. Her NASA çalışanına karşılık en az 16 özel sektör çalışanı istihdam ediliyor” dedi.

KONGRE’DEN İTİRAZ

Senato ve Temsilciler Meclisi’ndeki komiteler, Trump’ın önerdiği kesintilere karşı çıktı. Mevcut tasarıya göre NASA 2026’da 24,8 milyar dolarlık bütçeyle devam edecek. Ancak Temsilciler Meclisi, NASA’nın bilim bütçesinde yüzde 18’lik bir azaltma öngörürken Senato bu bütçeyi korumak istiyor. Trump yönetimi Ay ve Mars’a insan gönderme planlarını öne çıkarıyor. Ancak Pew Research’ün 2023 araştırmasına göre Amerikalılar, NASA’nın öncelikle asteroit tehlikesi ve iklim değişikliği gibi konulara odaklanmasını istiyor.

ÇALIŞANLAR MORAL BOZUKLUĞU YAŞIYOR

Şimdiye kadar 2 bin 694 NASA çalışanı erken emeklilik veya tazminatla kurumdan ayrılmayı kabul etti. Eski NASA çalışanı Keith Cowing, “40 yıldır NASA’yı takip ediyorum, morali hiç bu kadar düşük görmemiştim” dedi.

NASA’nın 2026 bütçesi hâlâ netleşmiş değil. Bütçe tasarısının Eylül ayı sonuna kadar Kongre’de onaylanması gerekiyor. Trump’ın, NASA bütçesi istediği doğrultuda şekillenmezse veto hakkını kullanabileceği belirtiliyor.