Kreş ve çocuk bakımevlerinin yaygınlaştırılmasına ilişkin genelge

Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Hakkı Susmaz’ın imzasıyla dağıtılan genelgede, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre doğurganlık hızının 2001’de 2,38 çocukken, geçen yıl 1,48 çocuk olarak gerçekleştiği ve bu durumun, doğurganlık oranının nüfusun yenilenme düzeyi olan 2,10’un altında kaldığını gösterdiği ifade edildi.

Genelgede, 12’inci Kalkınma Planı’nda, milli ve manevi değerlerin taşıyıcısı olan ailenin her türlü zararlı eğilimden korunması, sağlıklı nesillerin yetişmesi, dinamik nüfus yapısının ve kalkınmanın istikrarlı bir biçimde sürdürülmesini teminen aile kurumunun güçlendirilmesi, doğurganlığın nüfusun yenilenme seviyesinin üzerinde tutulması ile çocuk bakım hizmetlerinin niteliği ve niceliği iyileştirilerek yaygınlaştırılması temel amaç olarak belirlendiği anımsatıldı.

Ailenin korunması ve güçlendirilmesine yönelik çalışmalara öncelik verilmesi amacıyla da 2025 yılının Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın tensipleri ile “Aile Yılı” ilan edildiği hatırlatılan genelgede, şunlar kaydedildi:

“Bu doğrultuda sağlıklı nesillerin yetişmesi, dinamik nüfus yapısının ve kalkınmanın istikrarlı bir biçimde sürdürülmesini teminen ülkemizin doğurganlık hızının artışına olumlu yönde katkı sağlanmasına yönelik teşvik edici uygulamalar hayata geçirilmektedir.

Bu kapsamda kamu kurum ve kuruluşları tarafından sağlanan kreş ve çocuk bakımevi hizmetinden personelin azami ölçüde faydalanabilmesi ve çalışan ailelerin mağduriyet yaşamaması amacıyla kurumların kreş ve çocuk bakımevlerinin kapasitelerinin artırılması ile yeni kreş ve çocuk bakımevlerinin faaliyete geçirilmesine yönelik çalışmalara önem verilmesi gerekmektedir. Ayrıca özellikle personel sayısının fazla olduğu ya da 7 gün 24 saat esasına göre çalışan kamu kurum ve kuruluşları bakımından, bakanlık merkez teşkilatları, üniversiteler, adliyeler, il emniyet müdürlükleri, şehir hastaneleri gibi, yeterli kapasitede ve gereken hallerde 24 saat hizmet verebilecek kreş ve çocuk bakımevi hizmeti sağlanması hususunda da gerekli özenin gösterilmesi beklenmektedir.”

17 Mayıs 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Tasarruf Tedbirleri konulu ve 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesiyle kamu kurum ve kuruluşlarının harcamalarında tasarruf sağlanarak kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanılması amacıyla kamu kurum ve kuruluşlarınca kreş ve çocuk bakımevi hizmeti sağlanmasına yönelik, arsa veya arazi satın alınmaması ya da kamulaştırılmaması, yeni inşaata başlanılmaması veya bu amaçla kiralama yapılmaması yönünde tedbirlerin aldığına işaret edildi.

Genelgede, şu bilgilere yer verildi:

“Yukarıda da belirtildiği üzere dinamik nüfus yapısının korunması ve çalışma hayatının doğurganlık hızı üzerindeki etkilerinin en aza indirilmesi amacıyla söz konusu Genelge uyarınca Cumhurbaşkanlığı iznine tabi bulunan kamu kurum ve kuruluşlarına, 21 Aralık 2024 tarihli ve 7535 sayılı 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’nun 8. maddesinin yedinci fıkrası hükmüne uyulmak kaydıyla kreş ve çocuk bakımevi hizmeti verilmesi amacıyla arsa veya arazi satın alınması ya da kamulaştırılması, yeni inşaata başlanılması veya bu amaçla kiralama yapılması hususunda izin verilmiştir. Söz konusu izin kapsamında yeni faaliyete geçirilecek kreş ve gündüz bakımevleri en geç faaliyete geçtiği ay sonuna kadar Cumhurbaşkanlığına bildirilecektir.”

Genelgede, kreş ve çocuk bakımevi hizmetinin öncelikli olarak kurumların kendilerine ait binalarda verilmesi, kurumlara ait uygun yer bulunmaması halinde anılan hizmet için arsa veya arazi satın alınması ya da kamulaştırılması, yeni inşaata başlanılması veya kiralama yapılmasından önce bu amaçla kullanılacak Hazineye ait taşınmaz olup olmadığının tespit edilmesi ve yapılacak harcamalarda kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasına dikkat edilerek azami tasarruf anlayışı içerisinde hareket edilmesinin gerektiği kaydedildi.

CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI YILMAZ’DAN AÇIKLAMA

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, sosyal medya hesabından, genelgeye ilişkin yaptığı açıklamada, doğurganlık oranlarını arttırmak, aile kurumunu güçlendirmek ve sağlıklı nesillerin yetişmesi için bugün çok önemli bir adımı daha hayata geçirdiklerini bildirdi.

Cumhurbaşkanlığı tarafından kamu kurum ve kuruluşlarına gönderilen resmi yazıyla, kamu kurumlarında kreş ve gündüz bakımevlerinin yaygınlaştırılması ve kapasitelerinin artırılmasının istendiğini vurgulayan Yılmaz, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Bu adım, Nüfus Politikaları Kurulumuzda uzun süredir üzerinde çalıştığımız yapısal reformlardan biriydi. Özellikle 7 gün 24 saat hizmet veren kamu kurumlarında, çocuklarımız için güvenli ve nitelikli bakım ortamlarının yaygınlaştırılması büyük önem taşıyor. Sayın Cumhurbaşkanımızın himayelerinde 2025’in ‘Aile Yılı’ ilan edilmesiyle birlikte; çocuk bakım hizmetlerinin yaygınlaştırılması, doğum sonrası kadın istihdamının desteklenmesi ve özellikle genç çiftlerin çocuk sahibi olmasının önündeki yapısal engellerin kaldırılması yönünde adımları kararlılıkla atıyoruz. Kamuda hizmet veren tüm kurumlarımızın, bu düzenlemeyi hızla hayata geçirerek çalışan ailelerimize destek olması, hem sosyal adaletin tesisi hem de nüfus politikalarımızın etkinliği açısından son derece önemlidir. Hayata geçirilen bu önemli adımın ülkemiz ve ailelerimiz için hayırlı olmasını diliyorum.”

BAKAN GÖKTAŞ’TAN KREŞ VE ÇOCUK BAKIMEVLERİNİN KAMUDA YAYGINLAŞTIRILMASI GENELGESİNE İLİŞKİN AÇIKLAMA

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, kreş ve çocuk bakımevlerinin kamuda yaygınlaştırılması genelgesine ilişkin, “Özellikle 7/24 esasıyla hizmet veren kamu kurumlarında, çocuklarımıza yönelik nitelikli bakım imkanının yaygınlaştırılması büyük bir öneme sahiptir.” ifadesini kullandı.

Göktaş, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Aile Yılı’nda aileleri destekleyen önemli bir adımın daha atıldığını belirtti.

Aileyi güçlendirmek, çalışan ebeveynlere destek olmak ve iş-yaşam dengelerine katkı sunmak amacıyla kamu kurumlarında kreş ve çocuk bakımevi açılmasının tasarruf genelgesinden istisna tutulması ve kapasitenin artırılmasının Cumhurbaşkanlığı tarafından tüm kamu kurum ve kuruluşlarına gönderilen yazıyla istenildiğini ifade eden Göktaş, şunları kaydetti:

“Özellikle 7/24 esasıyla hizmet veren kamu kurumlarında, çocuklarımıza yönelik nitelikli bakım imkanının yaygınlaştırılması büyük bir öneme sahiptir. Bu kapsamda, Nüfus Politikaları Kurulumuzda titizlikle üzerinde çalıştığımız düzenlemeyi hayata geçirdik. Sayın Cumhurbaşkanımızın vizyonu ve tensipleriyle ilan edilen Aile Yılı vesilesiyle atılan bu kıymetli adımın, ülkemiz ve ailelerimiz için hayırlı olmasını diliyorum.”