Bu saatlerde uyuyanlar yandı: Zararı ortaya çıktı

Pekin Üniversitesi’nden Prof. Dr. Shengfeng Wang liderliğindeki ekip, uyku düzenindeki bozuklukların birçok ciddi hastalıkla bağlantılı olduğunu tespit etti.

DÜZENSİZ UYKU 172 HASTALIKLA İLİŞKİLİ ÇIKTI

88 binden fazla kişinin katıldığı çalışmada, katılımcıların bileklerine takılan aktigrafi cihazlarıyla yedi yıl boyunca uyku düzenleri takip edildi. Araştırma sonucunda, düzensiz yatma saatlerinin ve uyku ritmi bozukluklarının 172 hastalığın yaklaşık yüzde 23’ü ile bağlantılı olduğu görüldü. En dikkat çekici bulgu ise, bu uyku düzensizliğinin ölüm riskini yüzde 53 oranında artırması oldu.

KARACİĞER SİROZU, KANGREN VE DİYABETLE GİZLİ BAĞLANTI

Araştırmaya göre gece 00.30’dan sonra uyuyan kişilerde karaciğer sirozu riskinin 2,5 kat arttığı belirlendi. Düzensiz uyku-uyanıklık döngüsü ise kangren riskini iki katına çıkardı. Parkinson vakalarının yüzde 37’si, tip 2 diyabet vakalarının ise yüzde 36’sı uyku problemleriyle ilişkili çıktı.

YALNIZCA “FAZLA UYU” DEMEK YETMİYOR

Veriler, uykunun yalnızca süresine odaklanmanın yetersiz olduğunu gösterdi. Araştırmada değerlendirilen 172 hastalığın yüzde 58’i, uykunun yalnızca bir yönüyle bağlantılı çıktı. Bu durum, “sadece daha fazla uyu” tavsiyesinin, altta yatan biyolojik mekanizmaları göz ardı ettiğine işaret ediyor.

UYKU TAKİP CİHAZLARI EFSANELERİ YIKTI

Dokuz saatten fazla uyumanın felç ve kalp krizi riskini artırdığına dair yaygın inanış da çalışmayla çürütüldü. Araştırmada, “uzun uyuyan” olarak tanımlanan birçok kişinin aslında gece boyunca sık sık uyanarak toplamda altı saatten az uyuduğu ortaya çıktı. Nesnel ölçümler bu kişilerin gerçek uykularını belirlediğinde, uzun uyku ile kalp hastalıkları arasındaki ilişki ortadan kalktı.

VÜCUT SAATİ HER ŞEYİ YÖNETİYOR

Çalışmada, iç biyolojik saatin (sirkadiyen ritim) uyumlu çalışmasının bağışıklık, hormon dengesi ve metabolizma üzerinde doğrudan etkili olduğu belirtildi. Göreceli genlik adı verilen, gündüz ve gece aktiviteleri arasındaki farkı ölçen bir indeksle, KOAH ve böbrek yetmezliği gibi hastalıkların tahmin edilebildiği görüldü.

KÜÇÜK DEĞİŞİKLİKLER BÜYÜK FARKLAR YARATABİLİR

Nörobilim uzmanı Prof. Matt Walker, uyku düzeninin korunmasının ruhsal ve fiziksel sağlık için temel unsur olduğunu vurguladı. Basit alışkanlıklarla bu düzenin sağlanabileceğini belirten Walker, “Her gün aynı saatte uyanın, yatmadan önce ışıkları azaltın ve yatak odasını sadece uyku için kullanın” tavsiyesinde bulundu.

Araştırma, uyku düzeninin sağlıklı yaşam alışkanlıkları arasında beslenme ve fiziksel aktivite kadar önemli olduğunu bir kez daha kanıtladı. Devam eden klinik çalışmalar, ışık filtreleri, telefon uyarıları ve çevresel kontroller gibi düşük maliyetli önlemlerin, düzensiz uyku kaynaklı hastalıkları önleyip önleyemeyeceğini test ediyor.

Uzmanlara göre, düzenli uyku yalnızca bir tercih değil, sağlıklı bir yaşamın vazgeçilmez unsurlarından biri.