SURİYE İLE İSRAİL ATEŞKES İLAN ETMİŞTİ! SÜVEYDA’DA ŞİDDETLİ ÇATIŞMALAR YENİDEN BAŞLADI

Geçtiğimiz hafta boyunca Suriye’nin güneyindeki Süveyda kentinde Dürzi gruplarla Bedevi Arap aşiretler arasında tırmanan çatışmaların ardından ateşkes sağlandığı aktarılmıştı.

ATEŞKESE RAĞMEN ÇATIŞMALAR SÜRÜYOR

Ancak bölgeden gelen son haberlere göreSüveyda’da, Bedevi Araplar ile bazı Dürzi silahlı gruplar arasında çatışmalar devam ederken, kent merkezi ve kırsalında yoğun çatışmalar yaşanıyor.

Yerel Bedevi Arap aşiretleri ile onlara destek için ülkenin farklı bölgelerinden gelen aşiret güçlerinin Süveydalı bazı Dürzi silahlı gruplarla çatışmaları, kent merkezinin batı ve kuzeybatısına denk düşen Ankud Kavşağı, Beledi Parkı, Ümran Tişrin Kavşağı, Sanayi bölgesi ve Muhallak Garbi mıntıkalarında yaşanıyor.

100 ARAÇLIK KONVOY HAREKET ETTİ

Ağır ve hafif silahların kullanıldığı şiddetli çatışmalarda, Dürzi lider Hikmet el-Hecri’ye bağlı güçlerin yoğun keskin nişancı desteğine sahip olduğu görülüyor. Bu arada, yaklaşık 100 araçtan oluşan güvenlik güçlerinin konvoyu başkent Şam’dan Süveyda’ya doğru hareket etti.

GÜVENLİK GÜÇLERİ SÜVEYDA’DA KONUŞLANIYOR

Suriye İçişleri Bakanlığı, yaptığı son açıklamada “İç güvenlik güçleri Süveyda’da konuşlanmaya başladı” ifadesinde bulundu. .Suriye İçişleri Bakanlığı Sözcüsü Nureddin el-Baba Telegram hesabından yaptığı paylaşımda “Yasa dışı örgütlerin yol açtığı kanlı olayların ardından Devlet Başkanlığının doğrudan talimatıyla İç Güvenlik Güçleri, sivilleri korumak ve kaosu durdurmak amacıyla ulusal bir misyon kapsamında Süveyda’ya konuşlanmaya başladı” dedi.

‘ATEŞKES İHLALİ EGEMENLİĞE İHLAL OLUR’

Suriye Cumhurbaşkanlığı ise kapsamlı ateşkes ilan edildiğini duyurarak tüm taraflara ateşkese uymaları çağrısında bulunarak “Ateşkesin ihlal edilmesi egemenliğe açık bir ihlaldir” ifadelerini kullandı.

ŞARA: SURİYE BÖLÜNME PLANLARINA SAHNE OLAMAZ

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ise ateşkesin ardından yaptığı ilk açıklamada “Aşiretlere kahramanca duruşlarından dolayı teşekkür ediyorum. Suriye, bölünme planlarına sahne olacak bir yer değildir. İhtilafları bir kenara bırakalım. İsrail, Süveyda’daki gerilimi tırmandırdı. İki taraftan da akil insanlar devreye girerek sorunları halletsinler. Kim sorun çıkarmaya çalışırsa karşısında bizi bulur. Suriye’nin gücü halkından gelir ve istikrarı çok önemlidir” dedi.

‘TÜRKİYE’NİN ROLÜNÜ GÖZ ARDI EDEMEYİZ’

Bununla birlikte Şara, Türkiye’nin ateşkesteki rolüne de dikkat çekerek “Gerilimi azaltmayı hedefleyen bölgesel çabalarda etkin olan Türkiye’nin rolünü göz ardı edemeyiz” diye ekledi.

KOMŞU ÜLKELER DESTEK OLDU

Öte yandan ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi ve Ankara Büyükelçisi Tom Barrack, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Şara’nın, Türkiye, Ürdün ve diğer komşu ülkelerin desteğiyle bir ateşkes anlaşmasına vardığını açıkladı.

SİLAH BIRAKMA ÇAĞRISI

Barrack, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, “Dürzileri, Bedevileri ve Sünnileri silahlarını bırakmaya ve diğer azınlıklarla birlikte yeni ve birleşik bir Suriye kimliği inşa etmeye çağırıyoruz. Tüm Suriyelileri birbirlerine saygı göstermeye ve komşularıyla barış ve refah içinde yaşamaya davet ediyoruz” ifadelerini kullandı. Bununla birlikte ateşkes, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun da desteğiyle hayata geçirildi.

ATEŞKESİN ŞARTLARI NETLEŞTİ

El-Vatan gazetesi ile yerel kaynakların aktardığına göre tarafların üzerinde uzlaştığı ateşkes anlaşmasının bazı önemli maddeleri şöyle:

• Devletin güvenlik ve askeri kurumlarının Süveyda’ya girişine izin verilecek.
• Süveyda’daki tüm gruplar feshedilecek.
• Dürzi ve Bedevi gruplara ait ağır ve orta ölçekli silahlar teslim edilecek.
• Grupların üyeleri güvenlik ve savunma bakanlıklarına entegre edilecek.
• Süveyda’daki kamu kurumlarına devletin idari ve güvenlik organlarının dönüşü sağlanacak.
• Tarafların işlediği ihlaller hukuka uygun şekilde yargılanacak.
• Anlaşmayı reddedenlerin güvenli çıkış hakkı tanınacak.

48 SAATLİK SÜRE VERİLMİŞTİ

Cuma günü Suriye İçişleri Bakanlığı, güvenlik güçlerinin Süveyda’ya yeniden konuşlanmaya hazırlandığını duyurdu. İsrail medyasına göre, İsrail tarafı, Suriyeli güvenlik güçlerinin bölgeye girmesine 48 saatlik geçici bir izin verdi. Süveyda kırsalına ilerleyen aşiret güçlerine sabah saat 04.00’e kadar geri çekilmeleri için süre tanındı. Aksi takdirde İsrail’in, Süveyda, Dera ve başkent Şam’ı daha sert şekilde hedef alacağı söylendi.

‘HUZURU SAĞLAMAK İÇİN ÇALIŞIYORUZ’

Cuma gecesi Suriye Cumhurbaşkanlığı’ndan Süveyda’daki çatışmalara ilişkin açıklama yapıldı. Açıklamada, Süveyda’daki olayların derin bir endişeyle takip edildiği aktarılırken şu ifadeler kullanıldı:

AŞİRET GÜÇLERİNİN ELİNE GEÇTİ

Sabah saatlerinde Süveyda şehir merkezinde kontrolün aşiret güçlerinin eline geçtiği bildirildi. Dürzi gruplar ise bölgeden çekildi. Yerel kaynaklara göre aşiret güçleri, Şam’a bağlı resmi güvenlik birimleri bölgeye konuşlanana kadar şehirde kalacaklarını belirtiyor.

BEDEVİLER KİMDİR?

Bedeviler, Arapça’da “el-bedu” anılan ve kelime kökü olarak “çölde yaşayan” anlamına gelen göçebe Arap topluluklarıdır. Bedeviler, tarihsel olarak Arap Yarımadası, Ürdün, Irak, Suriye, Mısır (özellikle Sina), Filistin ve Kuzey Afrika’nın çeşitli bölgelerinde yaşamışlardır. Göçebe veya yarı göçebe yaşayan, hayvancılıkla (özellikle deve ve koyun) geçinen, kabile yapısına bir toplumdur.

NE OLMUŞTU?

Süveyda kentindeki ilk çatışmalar, geçtiğimiz Pazar günü bölgedeki Dürzilerin, Bedevi Araplara ait araçlara el koymasıyla başlamıştı. İki taraf karşılıklı olarak bazı sivilleri kaçırıp alıkoymuş, silahlı çatışmalar çıkmıştı. İsrail ordusu ise pazartesi ve salı günü silahlı çatışmaları sona erdirmek amacıyla Süveyda’ya giden Suriye hükümet güçlerini hedef almıştı. Suriye Savunma Bakanı Tümgeneral Murhaf Abu Kasra salı günü Dürzilerin çoğunlukta olduğu Süveyda şehrinde ateşkes ilan edildiğini duyurmuştu. Ancak çarşamba günü ateşkes bozulmuş, hükümet güçleri ile Dürzi gruplar arasında çatışmalar yeniden başlamıştı.

Çatışmaların yeninden başlaması ile İsrail, Dürzi halkın güvenliğini bahane ederek başkent Şam’daki Devlet Başkanlığı Sarayı’nın bulunduğu bölge ile Genelkurmay Başkanlığına ve Dera kentine hava saldırıları düzenlemişti. Türkiye’nin de girişimiyle çarşamba günü ateşkes sağlanmış, Suriye ordusuna bağlı birlikler Süveyda’dan çekilmişti. Güvenlik güçlerinin çekildiği Süveyda’da, çatışmalar ve İsrail’in saldırılarında, yüzlerce kişinin hayatını kaybettiği tahmin ediliyor. Çatışmalar nedeniyle gıda, elektrik ve su temin edilemeyen bölgede insani kriz yaşanıyor.